Linkeroever zend zijn dochters en zonen uit, en het is altijd een feest wanneer die nog eens langs komen. Zo was het ook op 1 april, een zonnige lentedag, dé dag om een lenteconcert in onze kerk bij te wonen. Want Els Biesemans was weer onder ons, overgewaaid vanuit Zürich-Wiedikon, waar ze de getalenteerde titularis-organiste is in de gereformeerde Bühlkirche.

Het is al enkele jaren geleden dat Els, als tiener, in de kerk van Onze-LieveVrouw-ter-Schelde de orgelbank beklom en de vieringen begeleidde. Veel hard werken, studie, masterclasses, concertreizen in binnen- en buitenland hebben dat jonge talent verder laten ontwikkelen, en Zwitserland is haar tweede thuisland geworden. Maar als Els nog eens 'naar ons' kan komen zoals die zaterdag, toont de grote opkomst dat ze ook hier nog thuis is. Bijna was de weekkapel te klein om de 80 bezoekers een plaats te geven.

Els was niet alleen gekomen. Ze had Valerij Kisseljow meegebracht, een zeer sympathieke Rus die heerlijk Duits sprak. Valerij is mandolinespeler, en hij heeft een juweel van een instrument: een Napolitaanse mandoline van eind 18de eeuw. Wat past er beter bij een zonnige lentedag, dan Napolitaanse klanken?

Nu, de mandoline is wel Napolitaans, de muziek was Weens. En Els bespeelde een Weense pianoforte, een heerlijke replica, een getrouwe kopie van een 'Walter'. Anton Walter was een beroemd pianofortebouwer, voor zijn instrumenten wilden Beethoven en Mozart veel geld betalen. Voor zulke instrumenten schreven zij hun werk. Smaken kunnen verschillen, er zijn zeker kenners die de klank van de moderne Steinway verkiezen, maar als ik die klassieke muziek hoor op instrumenten uit die tijd, gaat voor mij een wereld open. Twee eeuwen worden plots overbrugd, we horen wat Mozart en Beethoven hoorden, en hun ademloze toehoorders. Els en Valerij brachten dan ook werk van die twee meesters, en een Grande Sonate van Johann Hummel, een begaafde tijdgenoot.

De pianoforte komt in een ruimte als de weekkapel uitstekend tot haar recht. Ze laat een zeer gevarieerd timbre horen: de muziek klinkt helder, dartel, dan teer en breekbaar, of sonoor, diep, krachtig, steeds duidelijk. De mandoline klatert, ontroert, danst, haar klank harmonieert stralend met de pianoforte. De welluidende sonate voor mandoline en pianoforte van Hummel bezorgde ons een feestelijke afsluiter, waarbij de Weense wals door de kapel zong. De sonate van Mozart KV 333 is magistraal verfijnd, de muziek ademt troostende harmonie.

Maar was er Beethoven. De man mag dan een genie zijn, zijn leven liep niet over romantische rozen. En een van de jarenlange teleurstellingen in zijn leven was zijn vergeefse genegenheid voor Josephine Brunsvick, een getalenteerde én aantrekkelijke jonge vrouw, die bij hem pianolessen volgde. Ze was niet de enige onbereikbare vrouw in zijn leven, maar waarschijnlijk wel de belangrijkste. Voor haar schreef Beethoven onder andere de 'Sechs variationen über Ich denke dein', waar mandoline en piano concerteerden – Thérèse, de zus van Josephine, was speelde mandoline, zij zal haar oudere zus tijdens het samenspelen met de meester dan wel gechaperonneerd hebben. Maar het 'Andante favori' was voor piano solo geschreven, en aan Josephine opgedragen. Het was zaterdag alsof de meester speelde, daar in dat salon van de Brunvicks. In de diepe melancholische klanken van de Walter hoorde ik de jurk van Josephine door de kamer ruisen. Even hielde ze stil, een toets wachtte op de aanslag, misschien legde ze een hand op zijn schouder.

Even maar…

Marc